PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO
W MORAWSKU
Grupa 3,4,5,6 - latki
Rok szkolny 2024/2025
„Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć,
nauczyłem się w przedszkolu – o tym
jak żyć, co robić, jak postępować, współżyć z innymi,
patrzeć, odczuwać, myśleć, marzyć
i wyobrażać sobie lepszy świat.”
Robert Fulghum
SPIS TREŚCI:
- Charakterystyka programu.
- Podstawa prawna programu wychowawczego.
- Założenia programu ( cele ogólne i szczegółowe).
- Metody i formy realizacji.
- Szczegółowy zakres tematyczny podejmowanych działań wychowawczych.
- Prawa i obowiązki dziecka.
- Prawa i obowiązki rodziców.
- Dziecięcy „Kodeks Przedszkolaka”.
- Sposoby nagradzania, wyróżniania i dezaprobaty dla zachowań niepożądanych.
- Pożądane efekty działań wychowawczych programu.
- Ewaluacja.
- Charakterystyka programu.
Wychowanie to świadome i celowe działania pedagogiczne rodziców i nauczycieli, zmierzające do osiągnięcia zmian w rozwoju umysłowym, społecznym, kulturalnym i duchowym dziecka. Istotą tego procesu jest wprowadzenie dziecka w świat wartości moralnych pełniących rolę życiowych drogowskazów. Ukazując wychowankom piękno, dobro, prawdę, uczciwość, przyjaźń, tolerancję, budząc poczucie przynależności do rodziny, kształtujemy ich osobowość. Wychowanie rozpoczyna się w domu rodzinnym ,w którym to rodzina jest naturalnym fundamentem społecznym i wychowawczym życia dziecka.
Przedszkole wspiera i integruje oddziaływania wychowawcze , rodziny i środowiska, a głównym jego zadaniem jest stwarzanie warunków do wszechstronnego rozwoju każdego dziecka.
Program zawiera cele, które ukierunkowują działalność nauczyciela oraz wspomagają kształtowanie prawidłowych postaw funkcjonowania dzieci w grupie w oparciu o wzmocnienia pozytywne.
Program wychowawczy jest zgodny z nową podstawą programową wychowania przedszkolnego i zawarty jest w następujących obszarach:
1.Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i sytuacjach zadaniowych.
2.Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku.
3. Wspomaganie rozwoju mowy oraz innych umiejętności komunikacyjnych dzieci.
4. Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia.
5. Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci.
6. Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne oraz innych.
7. Wychowanie przez sztukę- dziecko widzem i aktorem.
8. Wychowanie przez sztukę- muzyka: różne formy aktywności muzyczno- ruchowej (śpiew, gra i taniec).
9. Wychowanie przez sztukę- różne formy plastyczne.
10. Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych.
11. Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń.
12. Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt.
13. Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną.
14. Kształtowanie gotowości do nauczki czytania i pisania.
15. Wychowanie rodzinne, obywatelskie i patriotyczne.
16. Przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym.
17. Przygotowanie do posługiwania się językiem mniejszości narodowej lub etnicznej.
- Podstawa prawna programu wychowawczo-profilaktycznego.
- Rozporządzenie MEN z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej (Dz. U. z 2017 r. poz. 356)
- Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty ( tekst jednolity Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z pózn. zm.)
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1604).
- Art. 60 ust.3 pkt 1 ustawy z 14 grudnia 2016 Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949) w zw. z art. 307 ustawy z dnia 14 grudnia 2016r. przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe ( Dz. U. z 2017 poz. 60 i 949)
- Na podstawie art. 60 ust.3 pkt 1 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo Oświatowe ( Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949 ), w zw. z art. 307 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe ( Dz. U. z 2017 r. poz. 60 i 949)
- Konwencja o Prawach Dziecka;
- Konsytuacja Rzeczpospolitej Polskiej;
- Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ;
- Statut Publicznego Przedszkola w Morawsku.
- Założenia programu.
Cel główny:
Celem głównym programu wychowawczego Naszego przedszkola jest kształtowanie środowiska sprzyjającego harmonijnemu rozwojowi dziecka, ze szczególnym uwzględnieniem jego wrodzonego potencjału oraz możliwości twórczych i intelektualnych, a także przeciwdziałanie wszelkim okolicznościom, które mogą ten proces zakłócić.
Cele szczegółowe:
- Kształtowanie osobowości dziecka i wspieranie jego rozwoju;
- Tworzenie warunków do właściwej współpracy nauczycieli, rodziców, wychowanków;
- Kształtowanie postaw i umiejętności prospołecznych;
- Tworzenie warunków sprzyjających własnemu bezpieczeństwu;
- Promocja zdrowego stylu życia;
- Kształtowanie postaw i umiejętności niezbędnych do podejmowania właściwych wyborów życiowych;
- Zapewnienie dzieciom bezpiecznego i wszechstronnego rozwoju z uwzględnieniem ich indywidualnych możliwości;
- Rozszerzanie kompetencji czytelniczych i informatycznych u dzieci;
- Kształtowanie postaw zgodnych z normami społecznymi;
- Współdziałanie z rodzicami w celu ujednolicenia oddziaływań wychowawczych;
• Kształtowanie prawidłowych postaw funkcjonowania w grupie w oparciu o wzmocnienia pozytywne;
- Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych;
- Kształtowanie umiejętności zabawy i pracy w grupie w trakcie zajęć samorzutnych i zorganizowanych w przedszkolu i poza budynkiem przedszkolnym;
- Uczenie wzajemnej tolerancji, akceptacji, zrozumienia potrzeb i odrębności drugiego człowieka oraz rodziny, rozwijanie empatii;
- Wprowadzanie dziecka w świat wartości uniwersalnych: dobro, prawda, miłość, piękno, patriotyzm;
- Kształtowanie poczucia przynależności do wspólnoty – małej i wielkiej ojczyzny oraz tożsamości narodowej i regionalnej.
- Metody i formy realizacji.
Metody pracy:
- Podające (opowiadania, wiersze, piosenki, pogadanki, historyjki obrazkowe, baśnie i bajki o charakterze relaksacyjnym, psychoterapeutycznym);
- Aktywizujące (inscenizacje, „burza mózgów”, gry dydaktyczne, drama);
- Eksponujące i poglądowe (spacery, wycieczki, pokazy, filmy, zabawy parateatralne, pantomima, wystawy prac plastycznych, ilustracje, prezentacje multimedialne);
- Praktyczne (metoda projektów badawczych, zabawy ruchowe, zabawy dydaktyczne, doświadczenia i eksperymenty).
Efektywne i nowatorskie metody pracy z dzieckiem:
- Metoda ruchowej ekspresji twórczej R. Labana,
- Metoda C. Orffa,
- Metoda kinezjologii edukacyjnej Paula Dennisona,
- Metoda z zakresu edukacji matematycznej E. Gruszczyk–Kolczyńskiej,
- Pedagogika zabawy,
- Metoda malowania dziesięcioma palcami,
- Metoda W. Sherborne,
- Bajkoterapia,
- Kodowanie i programowanie.
Formy pracy:
- Praca indywidualna z dzieckiem (w trakcie zajęć edukacyjnych);
- Praca w małych grupach bądź zespołach;
- Praca z całą grupą;
- Spacery, wycieczki, obserwacje przyrodnicze.
- Szczegółowy zakres tematyczny podejmowanych działań wychowawczych.
- Kształtowanie umiejętności kulturalnego zachowania w różnych sytuacjach
- Dostarczanie dzieciom wzorów właściwego zachowania; w tym: utrwalanie nawyków kulturalnego zachowania w miejscach publicznych oraz w trakcie ważnych uroczystości bądź przedsięwzięć kulturalnych;
- Wykształcenie nawyku stosowania zwrotów grzecznościowych;
- Uwrażliwienie na potrzeby innych, m.in. osób starszych, rodziców, młodszych kolegów;
- Uczenie przestrzegania zasad dotyczących porządku i poszanowania zieleni w bliższym i dalszym otoczeniu; kształcenie do poszanowania wartości życia w zgodzie z naturą;
- Rozwijanie umiejętności kulturalnego zachowania się przy stole;
- Zaznajomienie dzieci z podstawowymi zasadami „savoir-vivre’u”
- Wzmacnianie kompetencji społeczno-emocjonalnych:
- Przedstawienie dzieciom zasad zgodnego współżycia w przedszkolu poprzez wprowadzenie kodeksu dobrych zachowań;
- Rozwijanie umiejętności zrozumiałego wyrażania swoich emocji oraz rozumienia emocji wyrażanych przez inne osoby;
- Przeprowadzenie zajęć omawiających tematykę praw dziecka;
- Kształtowanie umiejętności pomocy potrzebującym oraz wrażliwości na cudzą krzywdę;
- Wdrażanie dzieci do zgodnej i bezpiecznej zabawy z kolegami;
- Rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych poprzez szukanie rozwiązań w postaci kompromisu;
- Integrowanie dzieci poprzez wspólne gry i zabawy, a także udział w uroczystościach przedszkolnych.
- Zwiększenie bezpieczeństwa dzieci na terenie przedszkola:
• Tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu dzieci na drodze i w przedszkolu;
- Zapoznanie dzieci z dziecięcym kodeksem dobrych zachowań;
- Zapewnienie bezpieczeństwa dzieci podczas zajęć, zabaw;
- Uwrażliwienie dzieci na zagrożenia, które mogą im towarzyszyć w drodze do przedszkolu i domu;
- Systematyczne uwrażliwienie dzieci na sytuacje stwarzające zagrożenie oraz budowanie wiedzy na temat ich konsekwencji;
- Pogłębianie wiedzy na temat zagrożeń pochodzących ze świata zwierząt i ludzi;
- Uczenie zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia;
- Uwzględnienie profilaktyki uzależnień i zachowań ryzykownych: wskazywanie na negatywne skutki związane ze spożywaniem określonych substancji.
- Ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w przedszkolu:
- Uświadomienie dzieciom, czym jest agresja i przemoc oraz jak sobie z nimi radzić;
- Wdrażanie działań na rzecz ograniczania agresji i przemocy, kształtowanie umiejętności asertywnych;
- Kształtowanie umiejętności zastępowania agresji, wnioskowania moralnego oraz kontroli emocji;
- Kształtowanie poczucia odpowiedzialności oraz troski za zdrowie i bezpieczeństwo swoje i innych;
- Rozwijanie empatii oraz promowanie zachowań prospołecznych;
- Rozwijanie wiedzy rodziców na temat przyczyn i sposobów niwelowania zachowań agresywnych wśród dzieci poprzez spotkania informacyjne i rozmowy indywidualne.
- Rozszerzenie działań na rzecz propagowania zdrowego trybu życia:
- Kształtowanie właściwych umiejętności, przyzwyczajeń i nawyków prozdrowotnych;
- Popularyzacja aktywnych sposobów spędzania wolnego czasu zarówno wśród dzieci jak i wśród rodziców;
- Uświadomienie konieczności zachowania ergonomii i higieny pracy (np. w postaci dbania o ciszę);
- Pogłębienie wiedzy dzieci na temat przyczyn i skutków nieprawidłowego odżywiania;
- Kształtowanie nawyków dbania o zdrowie i higienę osobistą;
- Pogłębianie wiedzy dzieci na temat profilaktyki zdrowotnej (np. szczepienia ochronne) oraz związków między zdrowiem a chorobą;
- Poszerzanie wiedzy dzieci z zakresu zdrowego stylu żywienia.
- Prawa i obowiązki dziecka.
Dziecko w przedszkolu ma prawa wynikające z Konwencji Praw Dziecka,
a w szczególności prawo do:
- Właściwie zorganizowanego procesu opiekuńczego, wychowawczego i dydaktycznego, zgodnie z zasadami higieny pracy umysłowej;
- Bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, otrzymywania pomocy dorosłego, kiedy tego potrzebuje;
- Podmiotowego traktowania, ochrony przed wszelkimi formami przemocy;
- Poszanowania godności i akceptacji takim, jakie jest;
- Opieki zdrowotnej, kiedy jej potrzebuje;
- Samodzielnego dokonywania wyborów: zabawy i partnerów zabawy
- Indywidualnego procesu edukacyjnego, badania i eksperymentowania, otoczenia – różnorodnego, bogatego w bodźce i poddającego się procesom twórczym;
- Pomocy psychologiczno – pedagogicznej, wsparcia w miarę potrzeb;
- Aktywnej dyskusji z dziećmi i dorosłymi, możliwości negocjowania swojego stanowiska na równych prawach z innymi;
- Aktywnego uczestniczenia w życiu społecznym grupy, kontaktów z dorosłymi zaangażowanymi w jego edukację ii wychowanie, otrzymywania od nich wsparcia;
- Zgłaszania nauczycielowi swoich potrzeb.
- Prawa i obowiązki rodziców
Rodzic ma prawo do:
- Znajomości zadań wynikających z Rocznego Planu pracy dydaktyczno -wychowawczej przedszkola.
- Uzyskiwania rzetelnej informacji na temat swego dziecka, jego zachowania i rozwoju poprzez kontakty indywidualne z nauczycielem i zebrania grupowe.
- Wnioskowania o udzielenie dziecku pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
- Aktywnego uczestniczenia w zebraniach rodziców, podejmowaniu decyzji służących dobru ogółu dzieci;
- Służenia pomocą dla dobra przedszkola.
Obowiązki rodziców:
- Przestrzeganie Statutu Przedszkola.
- Respektowanie uchwał organu prowadzącego, dyrekcji przedszkola, rady rodziców;
- Przyprowadzanie dziecka w ustalonych z nauczycielem godzinach i punktualne odbieranie z przedszkola osobiście lub przez upoważnioną przez rodziców osobę, zapewniającą dziecku pełne bezpieczeństwo, zgłoszoną pisemnie;
4. Informowanie o przyczynach dłuższych nieobecności dziecka w przedszkolu.
5. Zapoznawanie się z informacjami i ogłoszeniami zamieszczanymi przez nauczycieli na tablicach ogłoszeniowych;
6.Rodzice są zobowiązani o nieprzyprowadzanie do przedszkola dzieci chorych.
- Dziecięcy „Kodeks Przedszkolaka”
- zgodnie się bawimy,
- słuchamy się nawzajem,
- sprzątamy zabawki po skończonej zabawie,
- kulturalnie zachowujemy się podczas spożywania posiłków,
- szanujemy kolegów i koleżanki,
- dbamy o zabawki i książki,
- pomagamy sobie wzajemnie,
- uważnie słuchamy,
- jesteśmy samodzielni,
- nie krzyczymy i nie biegamy po Sali,
- używamy słów: proszę, dziękuję, przepraszam,
- używamy słów: Dzień dobry, Do widzenia.
- Sposoby nagradzania, wyróżniania i dezaprobaty dla zachowań niepożądanych.
Formy nagradzania i wyróżniania:
- Nagradzanie uznaniem, pochwałą;
- Obdarzanie dziecka szczególnym zaufaniem, np. poprzez zwiększanie zakresu jego samodzielności;
- Przywilej wykonywania prostych czynności wskazanych przez nauczyciela, obowiązków wobec grupy rówieśniczej realizowanych np. poprzez formę dyżurów;
- Atrakcyjne spędzanie czasu, atrakcyjna zabawa w grupie wg pomysłu dzieci;
- Drobne nagrody rzeczowe ( naklejki), elementy uznania;
- Pochwała przed rodzicem bądź dyrektorem przedszkola.
Dezaprobata dla zachowań niepożądanych:
- Tłumaczenie, wyjaśnianie powodów, dla których dane zachowanie jest niewłaściwe;
- Wyrażanie przez nauczyciela smutku i zawodu z powodu zachowania dziecka;
- Ukazywanie następstw zachowań, tłumaczenie ich dziecku, w celu skłonienia go do autorefleksji;
- Chwilowe wykluczenie dziecka z zabawy, w celu przemyślenia swojego zachowania;
- Przekazanie informacji o niepożądanym zachowaniu rodzicom przez dziecko.
Pożądane efekty działań profilaktyczno – wychowawczych
Absolwent jest:
- ciekawy świata
- zmotywowany do nauki i wysiłku intelektualnego
- zainteresowany przekazywanymi wiadomościami
- posiada umiejętność koncentracji, jest wytrwały
- chętny do współdziałania w grupie
- akceptowany przez innych
- tolerancyjny, otwarty
- samodzielny i wytrwały
- odporny na stres
Absolwent zna:
- swoje prawa i obowiązki
- zasady kulturalnego zachowania i tolerancji
- zasady bezpiecznego zachowania
- zasady higieny osobistej, dbałości o zdrowie
- podstawowe zasady ekologii
- zasady zdrowego wypoczynku
- zasady gier i zabaw
- konsekwencje swojego zachowania
- charakterystykę regionów Polski
- symbole narodowe
Absolwent potrafi:
- zachowywać się kulturalnie
- logicznie myśleć
- uważnie słuchać
- wypowiadać swoje zdanie
- wytrwale dążyć do celu
- występować publicznie
- przyswajać nowe pojęcia i wiadomości
- korzystać z posiadanych informacji
- koncentrować się na pracy
- twórczo współdziałać w grupie
- cieszyć się ze swoich osiągnięć
- dzielić się swoimi radościami
- wyrażać swoje uczucia
- okazywać szacunek dorosłym
- szukać pomocy i radzić sobie z trudnościami.
Absolwent rozumie:
- potrzebę rozwijania ciekawości świata, nauki
- prawa i obowiązki dziecka, wykazuje się obowiązkowością
- zasady i normy obowiązujące w grupie
- potrzebę dbałości o zdrowie i sprawność fizyczną
- zasady zdrowego stylu życia i higieny osobistej
- potrzebę szanowania przyrody i środowiska
- zasady rozwiązywania problemowych sytuacji.
- Ewaluacja programu:
Program wychowawczy realizowany jest poprzez :
- Analizę dokumentów - dzienniki, plany miesięczne,
- Arkusze obserwacji dzieci;
- Wystawy prac dzieci;
- Sprawozdanie końcowo - roczne z realizacji programu wychowawczego profilaktycznego